Hợp tác kinh doanh, đặc biệt là mở quán hoặc đầu tư chung, có thể mang lại lợi ích lớn nếu chọn đúng đối tác. Tuy nhiên, việc này cũng tiềm ẩn rủi ro nếu thiếu sự cân nhắc kỹ lưỡng. Dưới đây là những điều bạn cần lưu ý khi chọn đối tác và thiết lập mối quan hệ hợp tác kinh doanh.
1. Hiểu rõ về đối tác trước khi hợp tác
- Lý lịch và kinh nghiệm:
- Tìm hiểu xem đối tác có kinh nghiệm gì trong lĩnh vực kinh doanh hoặc mở quán.
- Kiểm tra sự uy tín thông qua cách họ làm việc trước đây.
- Tầm nhìn và mục tiêu chung:
- Hãy đảm bảo rằng đối tác của bạn có cùng định hướng kinh doanh.
- Ví dụ: Nếu bạn muốn xây dựng một quán mang phong cách trẻ trung, nhưng đối tác lại muốn nhắm đến phân khúc cao cấp, dễ xảy ra xung đột.
Lời khuyên:
- Trò chuyện sâu để hiểu được động lực, quan điểm làm việc và kỳ vọng của đối tác.
2. Rõ ràng về vai trò và trách nhiệm
- Phân công công việc cụ thể:
- Ai sẽ chịu trách nhiệm về những lĩnh vực nào (quản lý tài chính, marketing, vận hành quán…).
- Tránh tình trạng “ai cũng làm hoặc không ai làm”.
- Quyền hạn của mỗi người:
- Xác định rõ quyền quyết định trong các vấn đề lớn (chi phí đầu tư, thay đổi mô hình, xử lý vấn đề pháp lý).
Ví dụ:
- Đối tác A phụ trách quản lý hàng ngày, tuyển dụng nhân viên.
- Đối tác B chịu trách nhiệm marketing, tìm kiếm khách hàng.
Xem thêm: Nguồn hàng nguyên liệu pha chế cho chủ quán uy tín, giá tốt nhất thị trường
3. Minh bạch về tài chính
- Đầu tư vốn rõ ràng:
- Thống nhất số vốn góp từ mỗi bên và tỷ lệ phân chia lợi nhuận.
- Nếu có một bên góp công sức thay vì vốn, cần định giá công sức đó tương xứng.
- Kiểm soát tài chính:
- Đặt ra cơ chế quản lý tài chính minh bạch, như mở tài khoản chung, ghi nhận chi tiêu qua phần mềm quản lý.
Lời khuyên:
- Hãy yêu cầu lập báo cáo tài chính định kỳ (hàng tháng/quý) để tránh xung đột.
4. Ký hợp đồng hợp tác kinh doanh
- Các điều khoản quan trọng trong hợp đồng:
- Tên dự án, số vốn đầu tư, vai trò và trách nhiệm của các bên.
- Tỷ lệ phân chia lợi nhuận, xử lý lỗ, quyền quyết định và các điều kiện rút vốn.
- Điều khoản xử lý tranh chấp:
- Xác định cơ chế giải quyết khi xảy ra bất đồng (thương lượng, trọng tài, khởi kiện).
- Ghi rõ phương án xử lý nếu một bên muốn rút khỏi việc hợp tác.
Gợi ý:
- Nên nhờ luật sư hoặc cố vấn pháp lý soạn thảo hợp đồng để đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên.
5. Thống nhất về mục tiêu dài hạn
- Tầm nhìn phát triển:
- Cả hai bên cần đồng ý với mục tiêu kinh doanh dài hạn, ví dụ như mở rộng thêm chi nhánh, phát triển thương hiệu riêng.
- Thời gian cam kết:
- Thỏa thuận rõ ràng về thời gian hợp tác tối thiểu, tránh trường hợp đối tác rút lui giữa chừng gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
6. Kiểm tra kỹ tính cách và thái độ làm việc
- Thái độ trước áp lực:
- Xem xét cách đối tác xử lý khi có sự cố hoặc áp lực công việc (thông qua các tình huống thực tế hoặc qua lời kể của người quen).
- Khả năng giao tiếp và phối hợp:
- Một đối tác có kỹ năng giao tiếp tốt, sẵn sàng lắng nghe sẽ giúp duy trì mối quan hệ hợp tác bền vững hơn.
Lưu ý:
- Nếu đối tác có tính cách thích kiểm soát, không minh bạch hoặc dễ mất kiên nhẫn, cần cân nhắc kỹ trước khi hợp tác.
7. Phân chia lợi nhuận và xử lý lỗ rõ ràng
- Tỷ lệ phân chia lợi nhuận:
- Dựa trên tỷ lệ vốn góp hoặc vai trò của từng bên.
- Cách xử lý khi lỗ:
- Đồng ý trước cách chia sẻ trách nhiệm khi kinh doanh không thuận lợi (chia đều lỗ hay bên góp vốn chịu, bên quản lý không chịu).
Ví dụ:
- “Nếu doanh thu không đạt mục tiêu trong 6 tháng liên tiếp, cả hai bên sẽ phải bổ sung vốn theo tỷ lệ 60:40.”
8. Đảm bảo khả năng tài chính của đối tác
- Khả năng đầu tư lâu dài:
- Đối tác có đủ khả năng tài chính để đảm bảo cam kết ban đầu không?
- Tránh mượn vốn không ổn định:
- Nếu đối tác phải vay mượn nhiều để góp vốn, điều này có thể gây rủi ro cho dự án khi họ không thể tiếp tục hỗ trợ tài chính.
9. Đặt mối quan hệ cá nhân và công việc riêng biệt
- Không để cảm xúc chi phối:
- Ngay cả khi đối tác là bạn bè hoặc người thân, hãy giữ thái độ chuyên nghiệp khi hợp tác.
- Đặt lợi ích chung lên trên:
- Không để mối quan hệ cá nhân ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng.
Lời khuyên:
- Hãy thẳng thắn và trung thực trong mọi vấn đề để tránh các mâu thuẫn không đáng có.
10. Chuẩn bị phương án rút lui
- Đặt ra các điều kiện rút lui:
- Khi nào một bên được phép rút vốn?
- Phương án chuyển nhượng cổ phần hoặc quyền sở hữu quán.
- Xử lý khi hợp tác thất bại:
- Nếu việc hợp tác không hiệu quả, cần có kế hoạch để ngừng kinh doanh hoặc bán lại quán một cách nhanh chóng và công bằng.
Kết luận
Hợp tác kinh doanh có thể mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đi kèm không ít thách thức. Điều quan trọng nhất là sự minh bạch, thỏa thuận rõ ràng và sự thấu hiểu lẫn nhau. Đừng ngại đặt ra các điều kiện và bảo vệ quyền lợi của mình để đảm bảo mối quan hệ hợp tác bền vững và thành công.