by ductrung1809 
Việc tinh giản bộ máy cơ quan nhà nước ở Việt Nam sẽ tạo ra một làn sóng lớn các công nhân viên chức (CNVC) tìm kiếm cơ hội trong các ngành nghề khác. Đây không chỉ là sự thay đổi trên thị trường lao động mà còn là động lực tạo nên sự phát triển ở một số lĩnh vực mới. Dưới đây là dự đoán về những thay đổi, đặc biệt là sự gia tăng số lượng hàng quán và các ngành nghề có khả năng thu hút CNVC sau khi mất việc:
1. Số lượng hàng quán có tăng lên không?
Có, và khả năng tăng mạnh.
Lý do:
- Tính phổ biến và dễ tiếp cận: Kinh doanh hàng quán, đặc biệt là quán ăn nhỏ, cà phê, hoặc dịch vụ tại chỗ, không đòi hỏi vốn đầu tư lớn và dễ bắt đầu.
- Nhu cầu tiêu dùng cao: Dịch vụ ăn uống là ngành thiết yếu, phù hợp với cả khách hàng bình dân lẫn cao cấp.
- Chuyển đổi nhanh từ công việc cũ: CNVC thường có kỹ năng quản lý, giao tiếp và tổ chức – những yếu tố thuận lợi khi bắt đầu kinh doanh hàng quán.
Tuy nhiên, sự gia tăng số lượng hàng quán cũng sẽ đi kèm với cạnh tranh khốc liệt, đòi hỏi sự sáng tạo và hiểu biết thị trường để duy trì lợi nhuận.
2. Các ngành nghề dự đoán sẽ tăng trưởng khi CNVC mất việc
a. Ngành thực phẩm và đồ uống (F&B)
- Loại hình tăng trưởng:
- Quán ăn nhỏ (cơm văn phòng, đồ ăn sáng, bữa ăn nhanh).
- Cà phê take-away, trà sữa, và đồ uống tiện lợi.
- Quán nhậu bình dân dành cho tầng lớp lao động phổ thông.
- Xu hướng:
- Các dịch vụ ăn uống giá rẻ, tiện lợi, hướng đến đối tượng công nhân, sinh viên.
- Mô hình kinh doanh tại nhà hoặc qua nền tảng giao hàng trực tuyến.
Xem thêm: Mật độ hàng quán ngày càng đông, có nên mở quán trà sữa không?
b. Kinh doanh nhỏ lẻ và thương mại điện tử
- Lý do: CNVC có xu hướng chuyển đổi sang tự kinh doanh các sản phẩm tiêu dùng thiết yếu, thời trang, hoặc đồ handmade.
- Các lĩnh vực nổi bật:
- Bán hàng qua mạng xã hội, livestream bán hàng.
- Kinh doanh đồ gia dụng, quần áo, phụ kiện.
- Bán hàng dropshipping hoặc qua các sàn thương mại điện tử (Shopee, Lazada).
c. Dịch vụ giáo dục và đào tạo kỹ năng
- Lý do: Một số CNVC (đặc biệt là giáo viên, chuyên viên kỹ thuật, hành chính) có thể tận dụng chuyên môn để đào tạo và giảng dạy.
- Các loại hình:
- Gia sư tại nhà, mở lớp học thêm.
- Đào tạo kỹ năng mềm, kỹ năng chuyên môn (ngoại ngữ, tin học văn phòng).
- Dạy nghề thủ công, thiết kế, hoặc làm đẹp.
d. Dịch vụ tư vấn hoặc làm tự do (freelance)
- Lý do: CNVC có kỹ năng về quản lý, tài chính, pháp lý, hoặc thiết kế có thể chuyển sang làm việc tự do.
- Các lĩnh vực chính:
- Tư vấn tài chính, pháp luật, kế toán.
- Viết lách, dịch thuật, thiết kế đồ họa.
- Quản lý dự án hoặc tư vấn doanh nghiệp nhỏ.
e. Ngành nghề thủ công và dịch vụ cá nhân
- Lý do: Một số CNVC chuyển hướng sang nghề thủ công, sản xuất nhỏ hoặc cung cấp dịch vụ cá nhân.
- Các ngành nghề:
- Làm đồ thủ công, sản phẩm từ gỗ, vải.
- Mở tiệm cắt tóc, spa nhỏ, làm nail.
- Kinh doanh nông sản hoặc đặc sản địa phương.
f. Ngành nghề dịch vụ lao động phổ thông
- Lý do: Một số CNVC có thể làm việc tạm thời trong các lĩnh vực phổ thông để vượt qua khó khăn ban đầu.
- Các loại hình:
- Dịch vụ giao hàng, vận chuyển (shipper, xe công nghệ).
- Dịch vụ chăm sóc người già, trẻ em tại nhà.
- Làm việc trong các ngành công nghiệp nhẹ như lắp ráp, sản xuất.
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến lựa chọn ngành nghề
- Tuổi tác và kỹ năng: CNVC trẻ có thể dễ dàng học hỏi ngành nghề mới, trong khi người lớn tuổi thường tìm kiếm công việc ổn định hoặc vốn dĩ đã quen thuộc.
- Nguồn vốn: Những người có vốn tích lũy sẽ ưu tiên mở hàng quán, kinh doanh nhỏ; những người ít vốn sẽ chọn làm việc tự do hoặc dịch vụ lao động.
- Tâm lý an toàn: Một số CNVC có thể do dự khi chọn ngành rủi ro, thay vào đó chọn lĩnh vực ít biến động như giáo dục hoặc tư vấn.
4. Thách thức khi hàng loạt CNVC chuyển sang kinh doanh
- Cạnh tranh gia tăng: Thị trường sẽ trở nên bão hòa, đặc biệt trong lĩnh vực F&B và bán hàng trực tuyến.
- Thiếu kinh nghiệm: Không phải CNVC nào cũng có kinh nghiệm quản lý kinh doanh hoặc thích nghi nhanh với thị trường tư nhân.
- Nhu cầu vốn: Đầu tư ban đầu là rào cản lớn, nhất là với những người có thu nhập không cao trong công việc cũ.
5. Đề xuất giải pháp cho CNVC khi mất việc
- Đào tạo lại kỹ năng: Cần có các chương trình hỗ trợ đào tạo kỹ năng kinh doanh, kỹ thuật, hoặc nghề nghiệp mới.
- Hỗ trợ khởi nghiệp: Chính phủ và địa phương có thể cung cấp vốn vay, hỗ trợ pháp lý, và hướng dẫn kinh doanh cho người mất việc.
- Kết nối mạng lưới: Xây dựng cộng đồng hỗ trợ, chia sẻ kinh nghiệm và tìm kiếm cơ hội hợp tác.
Kết luận
Việc CNVC mất việc sẽ dẫn đến sự gia tăng số lượng hàng quán và các ngành nghề kinh doanh tự do. Tuy nhiên, để thành công, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về kỹ năng, vốn, và mô hình kinh doanh phù hợp. Trong bối cảnh cạnh tranh mạnh, các ngành sáng tạo, tận dụng công nghệ, và phục vụ nhu cầu thiết yếu sẽ có cơ hội phát triển tốt hơn.
