Ngành F&B (Food and Beverage) dự kiến sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức trong năm 2025, khi thị trường trở nên cạnh tranh khốc liệt hơn và người tiêu dùng ngày càng có yêu cầu cao về chất lượng dịch vụ cũng như sản phẩm. Dưới đây là phân tích chi tiết:
1. Tăng chi phí hoạt động
Nguyên nhân:
- Chi phí nguyên liệu tăng cao: Tác động của biến đổi khí hậu, chi phí logistics, và lạm phát khiến giá nguyên liệu thực phẩm không ổn định.
- Chi phí lao động: Yêu cầu tăng lương và phúc lợi để thu hút và giữ chân nhân viên trong bối cảnh thị trường lao động cạnh tranh.
- Chi phí thuê mặt bằng: Giá thuê các vị trí tốt tại thành phố lớn vẫn ở mức cao, đặc biệt khi số lượng hàng quán tăng mạnh sau đại dịch.
Hệ quả:
- Lợi nhuận bị bóp nghẹt.
- Khó duy trì chất lượng trong khi vẫn kiểm soát giá thành sản phẩm.
2. Sự cạnh tranh khốc liệt
Nguyên nhân:
- Quy mô thị trường lớn hơn: Số lượng hàng quán, đặc biệt là quán ăn nhỏ, cửa hàng take-away, tăng nhanh chóng, dẫn đến sự bão hòa trong ngành.
- Sự xuất hiện của các thương hiệu lớn: Các chuỗi F&B nước ngoài tiếp tục mở rộng vào Việt Nam, tạo áp lực lớn cho các thương hiệu nội địa.
Hệ quả:
- Các doanh nghiệp nhỏ và vừa khó cạnh tranh về giá cả, quảng bá, và quy mô.
- Phải liên tục đổi mới sản phẩm và dịch vụ để giữ chân khách hàng.
3. Yêu cầu cao hơn từ người tiêu dùng
Nguyên nhân:
- Thay đổi hành vi tiêu dùng: Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe, vệ sinh an toàn thực phẩm, và các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng.
- Xu hướng cá nhân hóa: Khách hàng kỳ vọng sản phẩm và dịch vụ được thiết kế riêng theo nhu cầu (đồ ăn không gluten, thực phẩm organic, chế độ ăn kiêng).
Hệ quả:
- Tăng chi phí để đáp ứng tiêu chuẩn cao hơn về chất lượng.
- Cần đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới.
Xem thêm: Tinh giản bộ máy nhà nước, ngành FnB có sự ảnh hưởng
4. Áp lực đổi mới và ứng dụng công nghệ
Nguyên nhân:
- Xu hướng công nghệ hóa: Các nền tảng giao đồ ăn (GrabFood, Baemin) yêu cầu hàng quán tích hợp công nghệ, tối ưu hóa dịch vụ.
- Cạnh tranh từ mô hình kinh doanh trực tuyến: Livestream bán đồ ăn, nhà hàng ảo (cloud kitchen) ngày càng phổ biến.
Hệ quả:
- Doanh nghiệp truyền thống phải thay đổi cách vận hành, đầu tư thêm vào công nghệ để giữ được thị phần.
- Khó khăn trong việc quản lý chi phí công nghệ và duy trì hiệu quả vận hành.
5. Biến động nhân sự
Nguyên nhân:
- Tỷ lệ nghỉ việc cao: Nhân sự trong ngành F&B thường có thời gian làm việc dài, áp lực cao, và thu nhập không ổn định.
- Thiếu lao động lành nghề: Nhiều lao động trẻ không coi F&B là ngành nghề lâu dài, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nhân sự có kỹ năng.
Hệ quả:
- Khó duy trì chất lượng dịch vụ.
- Tăng chi phí đào tạo và tuyển dụng.
6. Quy định pháp lý và môi trường kinh doanh
Nguyên nhân:
- Kiểm soát chặt chẽ về vệ sinh an toàn thực phẩm: Các cơ quan quản lý yêu cầu cao hơn về giấy phép, quy trình bảo quản, và nguồn gốc nguyên liệu.
- Tăng cường thuế và phí: Các chính sách thuế mới có thể tạo thêm gánh nặng tài chính cho doanh nghiệp.
Hệ quả:
- Phải đầu tư vào hệ thống quản lý, kiểm định chất lượng.
- Rủi ro bị phạt hoặc mất giấy phép kinh doanh nếu không tuân thủ quy định.
7. Biến đổi khí hậu và xu hướng tiêu dùng bền vững
Nguyên nhân:
- Ảnh hưởng của khí hậu: Hạn hán, lũ lụt làm giảm nguồn cung nguyên liệu như gạo, rau, hải sản.
- Xu hướng xanh: Người tiêu dùng muốn các doanh nghiệp F&B giảm sử dụng nhựa, bao bì dùng một lần, hoặc chuyển sang các sản phẩm thân thiện với môi trường.
Hệ quả:
- Chi phí sản xuất tăng nếu sử dụng vật liệu bền vững.
- Phải cải tiến quy trình vận hành và tạo hình ảnh thương hiệu thân thiện với môi trường.
8. Rủi ro từ yếu tố kinh tế và xã hội
Nguyên nhân:
- Suy thoái kinh tế toàn cầu: Nếu nền kinh tế suy giảm, người tiêu dùng sẽ thắt chặt chi tiêu, đặc biệt với các sản phẩm/dịch vụ không thiết yếu.
- Thay đổi ưu tiên tiêu dùng: Sau đại dịch, khách hàng có xu hướng ăn tại nhà nhiều hơn, giảm chi tiêu vào nhà hàng, quán ăn.
Hệ quả:
- Các nhà hàng cao cấp hoặc mô hình phục vụ tại chỗ bị ảnh hưởng nặng nề.
- Tăng áp lực chuyển đổi sang mô hình giao hàng hoặc dịch vụ giá rẻ.
9. Xu hướng chuyển đổi số và marketing
Nguyên nhân:
- Marketing online là bắt buộc: Mạng xã hội, quảng cáo số hóa, và các nền tảng giao đồ ăn trở thành công cụ không thể thiếu.
- Khó khăn trong đo lường hiệu quả: Đầu tư vào marketing cần sự cân nhắc kỹ lưỡng, tránh lãng phí ngân sách.
Hệ quả:
- Doanh nghiệp nhỏ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh về chiến dịch quảng bá.
- Cần thêm nhân sự chuyên môn để quản lý chiến lược marketing hiệu quả.
Giải pháp cho doanh nghiệp F&B năm 2025
- Tối ưu hóa chi phí: Tìm kiếm nguồn nguyên liệu bền vững, thiết lập quy trình vận hành tinh gọn.
- Đổi mới sản phẩm: Phát triển sản phẩm phù hợp xu hướng như đồ ăn lành mạnh, thực phẩm chay.
- Ứng dụng công nghệ: Sử dụng phần mềm quản lý, tích hợp các nền tảng giao hàng để cải thiện hiệu suất.
- Đầu tư nhân sự: Tạo điều kiện làm việc tốt hơn, nâng cao kỹ năng cho nhân viên.
- Marketing hiệu quả: Tập trung vào mạng xã hội, tận dụng influencer và nội dung cá nhân hóa.
Kết luận
Ngành F&B năm 2025 sẽ phải đối mặt với những thách thức lớn từ cả yếu tố nội tại và bên ngoài. Sự cạnh tranh, áp lực chi phí, và yêu cầu cao từ khách hàng buộc các doanh nghiệp phải linh hoạt và sáng tạo hơn để tồn tại. Chỉ những doanh nghiệp biết thích nghi và đầu tư bền vững mới có thể vượt qua khó khăn và phát triển trong môi trường đầy biến động này.